- Film fabularny
- Produkcja: Polska
- Rok produkcji: 1959
- Premiera: 1959. 09. 06
- Gatunek: Film psychologiczny
- Dane techniczne: Czarno-biały. 2766 m. 93 min.
Plenery: Łódź (dworzec Łódź Kaliska), Hel.
http://www.veoh.com/watch/v69299684SMHDTr3E
„Ten film mówi o głodzie, o tęsknocie uczuć, niekoniecznie zresztą miłosnych. Dziewczyna odczuwa niedosyt życia, u mężczyzny – pod jej wpływem – rodzi się samotność. Każdy człowiek jest w pewnym sensie niezadowolony z tego, co ma, i zostawia sobie jakąś furtkę, jakąś niejasną perspektywę. Tą tęsknotą uczuć zostali obdarzeni wszyscy bohaterowie „Pociągu”. Nastąpił niejako podział jednego melodramatu na wiele osób” – mówił przed laty o swoim filmie Jerzy Kawalerowicz. W jego słowach brzmi daleki pogłos tego, co Witkacy nazywał „metafizycznym nienasyceniem”. Nieustanna świadomość jakiegoś braku, poczucie trudnego do określenia niespełnienia – jakże to odmienne problemy od tych, które zaprzątały umysły i wrażliwość twórców szkoły polskiej. A przecież to głównie oni decydowali o kształcie polskiego kina pod koniec lat pięćdziesiątych. Trudno się też dziwić krytykom, którzy film Kawalerowicza umieszczali na marginesie lub nawet w opozycji do najważniejszych nurtów rodzimej kinematografii. Nie oznacza to, że „Pociąg” przyjęto nieżyczliwie. Wręcz przeciwnie. Recenzenci rozpisywali się o „wirtuozerskim popisie realizacyjnym”, „wnikliwych portretach psychologicznych bohaterów” czy „nadaniu banalnym zdarzeniom wymiaru uniwersalnego”. Dostrzegano też niepokojący klimat moralnej dwuznaczości, podkreślano przewrotne potraktowanie problemu winy i kary. Nie brakowało też opinii, że „Pociąg” to portret społeczeństwa „w pigułce”. Ludzki mikrokosmos złożony z reprezentatywnych przedstawicieli różnych grup wiekowych i zawodowych. Jeśli przyjąć ten model interpretacji, to wnioski nie będą budujące. W ujęciu Kawalerowicza bowiem zbiorowość cechują przede wszystkim indolencja, głupota, okrucieństwo, a nade wszystko agresywna bezmyślność. W tym kontekście „Pociąg” antycypuje takie filmy, jak „Szpital Przemienienia” i „Wodzirej”.
Kameralne studium psychologiczne penetrujące intymne stany uczuciowe ludzi spędzających noc we wspólnym przedziale wagonu sypialnego, którzy – pochłonięci własnymi dramatami-pozostają wewnętrznie samotni. Kupiony przypadkowo bilet na miejsce sypialne w pociągu z Warszawy na Hel łączy niespodziewanie młodą kobietę z nieznajomym mężczyzną. Marta ma za sobą jakiś głęboki dramat uczuciowy, Jerzy nie może się otrząsnąć po śmierci kilkunastoletniej pacjentki – samobójczyni – na stole operacyjnym. Trzecią osobą dramatu jest chłopak, Staszek, zakochany w Marcie i podążający za nią, choć, jak można się domyślać, ona traktowała ich związek tylko jako przelotny romans. Są tu jeszcze stary adwokat z młodą, kokietującą mężczyzn żoną, kierownik pociągu flirtujący z konduktorką, ksiądz. Wiadomość o morderstwie i obecności zabójcy w pociągu powoduje, że dochodzi w pewnym momencie do, nieudanego na szczęście, samosądu . . . W finale Marta i Jerzy rozstają się.
W kategorii: 
Tags: